اسید گلوتامیک

اسید گلوتامیک چیست؟

اسید گلوتامیک یکی از بیست اسید آمینه اصلی یاخته های زنده است. امکان دارد L – گلوتامیک اسید به سلول‌های عصبی کمک کند اطلاعات را به سلول‌های دیگر ارسال یا دریافت نمایند.

گلوتامیک اسید (Glu)  در سال ۱۸۶۶ توسط شیمیدان آلمانی Karl Heinrich Ritthausen زمانی که تحت درمان با گلوتن گندم بود برای اولین بار کشف شد. این آمینو اسید دارای ساختار زنجیری و دوگروه کربوکسیلیک اسید می‌باشد که منجر شده pka برابر با ۴٫۱ داشته باشد که در نتیجه آن معمولاً گروه‌های کربوکسیلیک بطور یون منفی کربوکسیلات در ساختار اصلی دیده می‌شوند. گلوتامات به خصوص در نورونهای نخاعی به عنوان میانجی عصبی تحریکی عمل می‌کند.

در انسان این اسید آمینه غیرضروری است یعنی بدن خود می‌تواند آن را از ترکیبات دیگر (مانند آسپارتات و آلانین) تولید کند.

انتقال دهنده عصبی محرکی است که باعث افزایش تحریک رشته‌های عصبی موجود در دستگاه اعصاب مرکزی می‌شود. این اسید انتقال دهنده عصبی محرک و عمده‌ای در مغز و نخاع و ماده سازنده اولیه گاما آمینو بوتیریک اسید می‌باشد. نقش این اسید آمینه در سوخت و ساز قندها و چربیها مهم است، و به انتقال پتاسیم در سرتاسر سد مغزی-خونی کمک می‌نماید. هر چند این اسید نمی‌تواند به راحتی گلوتامین از سد مغزی-خونی عبور کند، اما به میزان بالایی در خون یافت می‌شود و ممکن است مقدار کمی از آن در مغز نفوذ کند. مغز انسان می‌تواند از اسید گلوتامیک به عنوان سوخت استفاده کند.

اسید گلوتامیک با برداشتن اتم‌های نیتروژن، در جریان ساختن اسید آمینه دیگری به نام گلوتامین، آمونیاک را سم زدایی می‌کند. تبدیل اسید گلوتامیک به گلوتامین تنها راهی است که به وسیله آن می‌توان آمونیاک موجود در مغز را برطرف نمود. اسید گلوتامیک به درمان بیماری‌های شخصیتی کمک می‌کند و برای معالجه اختلالهای رفتاری دوران کودکی مفید می‌باشد. از این آمینواسید برای درمان بیماری صرع، عقب ماندگی ذهنی، رخوت عضلانی، زخمها و اغمای هیپوگلیسمیک (مشکلی که در هنگام درمان دیابت و در اثر مصرف انسولین به وجود می‌آید) استفاده می‌کنند.

تعدادی از کاربردهای بسیار مهم  اسید گلوتامیک :

اسید گلوتامیک یکی از آمینو اسیدهای غیر ضروری در بدن انسان است که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف و پزشکی دارد. در ادامه به برخی از کاربردهای مهم آن همراه با مثال پرداخته می‌شود:

1. در صنایع غذایی

اسید گلوتامیک به‌طور گسترده‌ای به‌عنوان تقویت‌کننده طعم استفاده می‌شود.

• مثال:
  • مونوسدیم گلوتامات (MSG): این ماده که از اسید گلوتامیک تهیه می‌شود، به‌عنوان افزودنی برای تقویت طعم “اومامی” در غذاهایی مانند سوپ‌ها، غذاهای کنسروی و تنقلات استفاده می‌شود.

2. در صنعت داروسازی

اسید گلوتامیک در تولید داروها و مکمل‌های تغذیه‌ای نقش دارد.

• مثال:
  • درمان بیماری‌های عصبی: به دلیل نقش اسید گلوتامیک در انتقال‌دهنده‌های عصبی، از آن برای کمک به درمان بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون استفاده می‌شود.
  • مکمل‌های پروتئینی: به‌عنوان بخشی از ترکیبات مکمل برای ورزشکاران به کار می‌رود.

3. در کشاورزی

از اسید گلوتامیک و مشتقات آن در کودها و مواد مغذی گیاهی استفاده می‌شود.

• مثال:
  • کودهای زیستی: اسید گلوتامیک به‌عنوان منبع نیتروژن و ماده‌ای برای بهبود جذب مواد مغذی توسط گیاهان به کار می‌رود.

4. در صنعت آرایشی و بهداشتی

اسید گلوتامیک به دلیل خواص آبرسانی و حفظ تعادل pH، در محصولات آرایشی کاربرد دارد.

• مثال:
  • مرطوب‌کننده‌ها و شامپوها: برای حفظ رطوبت پوست و مو و جلوگیری از خشکی استفاده می‌شود.

5. در تحقیقات علمی و بیوشیمی

اسید گلوتامیک به‌عنوان ماده‌ای پایه در مطالعات پروتئین‌ها و آنزیم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• مثال:
  • ساخت محیط کشت سلولی: برای تقویت رشد سلول‌ها و بررسی‌های آزمایشگاهی استفاده می‌شود.

6. در تولید پلیمرهای زیست‌تجزیه‌پذیر

اسید گلوتامیک در تولید پلیمرهای زیستی که قابل تجزیه در محیط زیست هستند، نقش دارد.

• مثال:
  • پلی‌گلوتامات‌ها: در بسته‌بندی‌های زیست‌تجزیه‌پذیر و صنایع دارویی کاربرد دارند.

7. در سیستم عصبی بدن

اسید گلوتامیک به‌عنوان یک انتقال‌دهنده عصبی تحریک‌کننده در سیستم عصبی مرکزی عمل می‌کند.

• مثال:
  • تقویت حافظه و یادگیری: به دلیل نقش آن در عملکرد سیناپس‌های عصبی.

برای مشاوره و خرید اسید گلوتامیک و دیگر محصولات برند مرک با کارشناسان مجموعه مهرشیمی تماس بگیرید.